Historia samorządu pielęgniarek i położnych w Koszalinie
W październiku 1989 r. Romana Smaczyńska, kierownik laboratorium Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Koszalinie i członkini Krajowej Komisji Zdrowia przy NSZZ „Solidarność” zaproponowała Marii Pomarańskiej i Irenie Nowickiej udział w tworzeniu samorządu pielęgniarskiego. Maria Pomarańska zaangażowała się w powołanie i działalność Komitetu Organizacyjnego i przyczyniła się w znacznym stopniu do powstania Okręgowej Izb Pielęgniarek i Położnych w Koszalinie.
W pracy organizacyjnej szczególnie byli aktywni: pielęgniarka naczelna Szpitala Wojewódzkiego w Koszalinie Wiesława Miller, lekarze Andrzej Lorenc i Janusz Karaśkiewicz, lekarz wojewódzki Romana Smaczyńska, pielęgniarka wojewódzka Laura Barczykowska i posłanka na Sejm X kadencji Zofia Wilczyńska. Wiesława Miller pomogła w organizacji pierwszego spotkania pielęgniarek i położnych z naszego województwa w dniu 6 stycznia 1990 r. Został wówczas wybrany Zarząd Wojewódzki Komitetu Organizacyjnego, na czele którego stanęła Maria Pomarańska. Do zadań Komitetu Organizacyjnego należało rozpropagowanie idei samorządu, przygotowanie I Okręgowego Zjazdu, praca nad ustawą o samorządzie oraz zorganizowanie siedziby Izby. W 1991 roku Wiesława Miller udostępniła pokój w biurowcu szpitala w Koszalinie. Wiosną 1991 r. zaczęły się wyjazdy na zebrania wyborcze do wcześniej wytyczonych rejonów, zaś pierwszy Okręgowy Zjazd OIPiP w Koszalinie odbył się już dnia 28 czerwca 1991 r. w sali Urzędu Wojewódzkiego. Wybrano na nim po raz pierwszy organy naszego samorządu zawodowego.
I kadencja (lata 1991–1995)
Pierwszą Przewodnicząca Okręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych w Koszalinie została Maria Pomarańska. Najpilniejszym zadaniem była organizacja biura Izby. W latach 1992–1994 r. siedzibą Okręgowej Izby były pomieszczenia przy ulicy Gwardii Ludowej. W 1994 roku biuro zostało przeniesione na ulicę Dworcową 10. Izba prowadziła szkolenia dla członków samorządu i organów OIPiP oraz rozpoczęła prowadzenie rejestru pielęgniarek i położnych i wydawania prawa wykonywania zawodu. Od 1992 roku zaczął się ukazywać okręgowy Biuletyn Informacyjny. Jednocześnie postępowała praca nad ustawą o zawodach pielęgniarki i położnej.
II kadencja (lata 1995–1999)
Kolejny Okręgowy Zjazd Wyborczy odbył się w dniu 23 września 1995 r. Maria Pomarańska została ponownie wybrana na stanowisko Przewodniczącej ORPiP w Koszalinie. Izba podjęła zadania wynikające z ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej, zgodnie z którą nasze zawody stały się zawodami samodzielnymi. Samorząd rozwijał organizacyjne formy wspierania swoich członków w podnoszeniu kwalifikacji zawodowych w kształceniu podyplomowym. Ważnym osiągnięciem było opracowanie zasad i programu przeszkolenia dla osób mających przerwę w wykonywania zawodu dłuższą niż pięć lat. W Izbie powstał rejestr podmiotów uprawnionych do prowadzenia kształcenia podyplomowego. Istotnym zadaniem OIPiP w Koszalinie, którego realizację rozpoczęto w tym okresie, było wydawanie zezwoleń na prowadzenie indywidualnej i grupowej praktyki pielęgniarek i położnych i nadzór nad prowadzeniem tych praktyk.
III kadencja (lata 1999–2003)
Okręgowy Zjazd w dniu 15 października 1999 r. wybrał na stanowisko Przewodniczącej ORPiP w Koszalinie Małgorzatę Wypych. Zadania Izby w tych latach koncentrowały się na kierowaniu na obowiązkowe staże podyplomowe absolwentów pomaturalnych szkół medycznych oraz na wymianie zaświadczeń prawa wykonywania zawodu pielęgniarki i położnej. Minister Zdrowia w porozumieniu z samorządem zawodowym powołał pierwszych konsultantów krajowych w dziedzinie pielęgniarstwa, w konsekwencji czego zaczęła powstawać sieć pielęgniarskich konsultantów wojewódzkich. W roku 2002 Wiesława Miller została powołana na konsultanta wojewódzkiego w dziedzinie pielęgniarstwa, zaś w roku 2003 Jolancie Wdowiak powierzono funkcję konsultanta wojewódzkiego w dziedzinie pielęgniarstwa rodzinnego. Ważnym wydarzeniem w życiu Izby koszalińskiej było przyznanie przez Międzynarodową Radę Czerwonego Krzyża najwyższego odznaczenia pielęgniarskiego, jakim jest Medal Florencji Nightingale, pielęgniarce Mariannie Michalak. Uroczystość nadania medalu odbyła się w dniu 23 października 2003 r. Nawiązanie przez Izbę współpracy z przedstawicielami 27. Wołyńskiej Dywizji AK – Kazimierzem Dolińskim, Józefem Sawickim i Antonim Burzyńskim doprowadziło do podpisania aktu erekcyjnego i wmurowania na jednym z budynków Szpitala Wojewódzkiego w Koszalinie tablicy upamiętniającej pielęgniarki i sanitariuszki poległe w czasie II wojny. Wcześniej, w grudniu 2001 r. Zarząd Główny Związku Inwalidów Wojennych przyznał Okręgowej Izbie Pielęgniarek i Położnych w Koszalinie Medal za Zasługi dla Związku Inwalidów Wojennych RP. W roku 2003 siedziba Izby została przeniesiona do biurowca przy ulicy Zwycięstwa 190.
IV kadencja (lata 2003–2007)
Małgorzata Wypych została ponownie wybrana na Przewodniczącą ORPiP w Koszalinie na Okręgowym Zjeździe w dniu 23 października 2003 r. W czasie kadencji została przeprowadzona wymiana zezwoleń indywidualnych i grupowych praktyk na wpis do rejestru działalności regulowanej. Rozpoczęto wydawanie zaświadczeń potwierdzających kwalifikacje zawodowe polskich pielęgniarek i położnych zgodne z wymogami Unii Europejskiej. Wprowadzono nowe zasady prowadzenia okręgowego i centralnego rejestru pielęgniarek i położnych. W okręgu powstawały kolejne ośrodki kształcenia podyplomowego, na prowadzenie tej działalności Okręgowa Izba wydawała zezwolenia i monitorowała jakość kształcenia. W roku 2006 Iwona Olejarz, pielęgniarka ze Szpitala Wojewódzkiego w Koszalinie, była uczestnikiem Międzynarodowego Kursu Zarządzania Blokiem Operacyjnym w Singapurze, gdzie reprezentowała Polskę.
V kadencja (lata 2007–2011)
Na Okręgowym Zjeździe w dniu 12 października 2007 r. Przewodniczącą ORPiP w Koszalinie została Justyna Laska. Lata V kadencji Izby upłynęły na pracach o szczególnym znaczeniu dla funkcjonowania zawodowego każdej pielęgniarki i położnej. W okręgach pracowano nad nowelizacją naszych najważniejszych regulacji: ustawy o samorządzie pielęgniarek i położnych i ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej. Prowadzono trudne negocjacje z NFZ w sprawie stawek kapitacyjnych dla pielęgniarek i położnych POZ. Nasze wielokrotne interwencje doprowadziły w 2009 roku do skrócenia czasu kształcenia na tzw. studiach pomostowych. Uznanie kwalifikacji zawodowych polskich pielęgniarek i położnych w Unii Europejskiej było przedmiotem wieloletnich zabiegów naszego samorządu zawodowego i rządu. Osiągnięto w końcu porozumienie w sprawie uznawania dyplomów i świadectw polskich szkół pielęgniarskich (tzn. że potwierdzają posiadanie kwalifikacji do wykonywania zawodu pielęgniarki i położnej w UE). Dla absolwentów liceów medycznych istotne było zniesienie terminu wygaszenia studiów pomostowych (2011 rok). W roku 2010 został utworzony Ośrodek Kształcenia przy OIPiP w Koszalinie.
VI kadencja (lata 2011–2015)
Decyzją Okręgowego Zjazdu w październiku 2011 r. w VI kadencji Justyna Laska kontynuowała pracę na stanowisku Przewodniczącej ORPiP w Koszalinie. Zostały uruchomione studia pomostowe finansowane ze środków unijnych. Pielęgniarka uzyskała status funkcjonariusza publicznego. Z inicjatywy NIPiP w 2015 roku został opracowany pierwszy raport o stanie zabezpieczenia społeczeństwa polskiego w świadczenia pielęgniarskie i położnicze. Jednocześnie rozpoczęła się trwająca rok kampania społeczna „Ostatni dyżur”, w którą aktywnie włączyły się wszystkie izby. Te zorganizowane działania całego środowiska doprowadziły do zawarcia dnia 23 września 2015 r. porozumienia NRPiP i OZZPiP z Ministrem Zdrowia i Prezesem NFZ w sprawie wzrostu wynagrodzenia, tzw. 4 razy 400 zł.
VII kadencja (lata 2015–2019)
Na stanowisko Przewodniczącej ORPiP w Koszalinie na Okręgowym Zjeździe w dniu 21 listopada 2015 r. została wybrana Bożena Wojcikiewicz. Sukcesem w VII kadencji zakończyła się batalia w obronie kompetencji zawodowych pielęgniarki i położnej i niedopuszczenie do zastąpienia niedoborów kadrowych innymi zawodami medycznymi. Pielęgniarki i położne uzyskały nowe uprawnienia zawodowe m.in. do ordynowania leków i wypisywania recept. Dużą zdobyczą było zwolnienie pielęgniarek i położnych z opłat podatkowych od kształcenia podyplomowego zgodnie z interpretacją dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Został wdrożony System Monitorowania Kształcenia. Zdecydowany protest środowiska doprowadził do rezygnacji z koncepcji obniżenia rangi kształcenia zawodowego i utrzymania kształcenia pielęgniarek i położnych na poziomie studiów I i II stopnia. Samorząd uczestniczył w pracach zespołu powołanego przez Ministra Zdrowia, który opracował i opublikował w grudniu 2017 r. „Strategię na rzecz rozwoju pielęgniarstwa i położnictwa w Polsce”, określającą kierunki działania na najbliższe lata. Po wielomiesięcznych negocjacjach, w dniu 9 lipca 2018 r. zostało zawarte „Porozumienie”, którego stronami byli : Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych i Ogólnopolski Związek Zawodowy Pielęgniarek i Położnych oraz Ministerstwo Zdrowia i Narodowy Fundusz Zdrowia. Dzięki temu udało się załatwić – dwie ważne kwestie dla pielęgniarek i położnych – poprawę warunków wynagrodzenia ( 1100zł do płacy zasadniczej i 1600zł do umowy cywilnoprawnej) i warunków pracy( normy zatrudnienia) regulując tą kwestię stosownymi rozporządzeniami MZ. Izba w Koszalinie poparła kandydatury na stanowisko konsultantów wojewódzkich: w dziedzinie pielęgniarstwa opieki paliatywnej – Bogumiły Aziewicz-Gabis powołanej w 2016 roku, i w dziedzinie pielęgniarstwa opieki długoterminowej – Wioletty Krociak w 2017 roku. Pozyskaliśmy znaczne środki z UE na kształcenie podyplomowe.
Wybitni przedstawiciele Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych w Koszalinie
Marianna Michalak, laureatka Medalu Florencji Nightingale (5 stycznia 1924 r. – 14 września 2017 r.)
W 1944 roku opatrywała rannych, przeszła szlak bojowy z I Armią Wojska Polskiego znad Wisły do Berlina. Pracowała jako starsza siostra w Szpitalu Garnizonowym w Koszalinie. W 1950 roku ukończyła Państwową Szkołę Pielęgniarek w Szczecinie. Pracowała w Sanatorium Przeciwgruźliczym w Koszalinie, a następnie w Szpitalu Chorób Płuc i Gruźlicy w Koszalinie, skąd odeszła w 1980 roku na emeryturę. Członek Polskiego Czerwonego Krzyża. Za działalność na rzecz upowszechniania idei czerwonokrzyskich i za zasługi wojenne oraz za wyjątkowe zaangażowanie się po wojnie w niesienie pomocy potrzebującym otrzymała wiele odznaczeń i wyróżnień: Medal Zwycięstwa i Wolności (1946), Medal Za Odrę, Nysę, Bałtyk (1946), Medal Za Warszawę (1951), Medal za Udział w Walkach o Berlin (1972), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1973), Odznaka honorowa PCK I stopnia, Odznaka za Wzorową Pracę w Służbie Zdrowia” (1973), Medal Florencji Nightingale (2003).
Maria Pomarańska ( 23 listopada 1945 r.- 26 listopada2021r.)
Tworzyła samorząd zawodowy, była przewodniczącą Komitetu Organizacyjnego. Pełniła funkcję Przewodniczącej I i II kadencji ORPiP. Pracowała w zawodzie pielęgniarki 40 lat, w samorządzie 10 lat. Członek Rady ds. Ochrony Zdrowia przy Prezydencie RP (1993), członek Rady Konsultacyjnej przy Wojewodzie Koszalińskim (1995). Laureatka wielu odznaczeń, takich jak: odznaka honorowa „Za zasługi dla rozwoju pielęgniarstwa PTP” (1994), odznaka honorowa „Za zasługi dla ochrony zdrowia” (1996), Medal 20-lecia samorządu pielęgniarek i położnych (2001), Srebrny Krzyż Zasługi (2001), Zasłużony dla samorządu pielęgniarek i położnych – odznaczenie złote (2016).
Małgorzata Wypych (ur. 26 grudnia 1957 r.)
Magister pielęgniarstwa. Staż pracy w zawodzie 40 lat, w samorządzie 16 lat. Sekretarz ORPiP (1995–1999), Przewodnicząca ORPiP III i IV kadencji, członek NRPiP (2007–2011). Laureatka odznaczeń: Srebrny Krzyż Zasługi (2003), odznaka Za zasługi dla samorządu pielęgniarek i położnych (2006), Zasłużony dla samorządu pielęgniarek i położnych – odznaczenie złote (2016).
Wiesława Miller (ur. 1 lipca 1949 r.)
Pielęgniarka, magister pedagogiki. Staż pracy w zawodzie 37 lat, we władzach samorządu pracowała przez siedem lat i stale aktywnie współpracuje. Inicjatorka i jedna z liderek Komitetu Organizacyjnego Izby Pielęgniarek i Położnych w Koszalinie, delegatka na I Okręgowy Zjazd Pielęgniarek i Położnych w Koszalinie, przewodnicząca komisji standardów zawodowych w II kadencji. Konsultant wojewódzki w dziedzinie pielęgniarstwa (2002–2008). Odznaczenia: Wzorowy Pracownik Służby Zdrowia (1987), odznaka „Za zasługi dla Miasta Koszalina” (1979), Brązowy Krzyż Zasługi (1985), Honorowa Odznaka PTP (1986), odznaka „Za zasługi dla samorządu pielęgniarek i położnych (2001), Złoty Krzyż Zasługi (2003), Zasłużony dla samorządu pielęgniarek i położnych – odznaczenie srebrne (2016).